Adopter Categories
Last updated
Last updated
Adopter Categories, được hiểu là Nhóm người dùng chấp nhận sản phẩm. Việc chia nhóm này giải thích cách mà các sản phẩm, ý tưởng mới hoặc đổi mới công nghệ được người dùng tiếp nhận qua thời gian.
Người dùng được chia vào 5 nhóm người dùng chấp nhận sản phẩm được sắp xếp như sau:
Innovators - Nhóm tiên phong: những người đầu tiên thử nghiệm những ý tưởng, sản phẩm mới. Họ thường là những người có xu hướng đón nhận rủi ro và có tầm nhìn xa.
Early Adopters - Nhóm thích nghi nhanh: họ không phải là những người đầu tiên nhưng nhanh chóng chấp nhận đổi mới sau khi được kiểm chứng bởi nhóm Innovators. Early adopters thường có ảnh hưởng lớn đến cộng đồng và giúp lan tỏa sản phẩm mới.
Early Majority - Nhóm chấp nhận sớm: nhóm chiếm tỷ lệ lớn trong xã hội. Họ chấp nhận đổi mới sau khi đã thấy rằng sản phẩm hoặc ý tưởng đã thành công ở một mức độ nào đó.
Late Majority - Nhóm chấp nhận muộn: những người này chỉ chấp nhận đổi mới khi nó đã trở nên phổ biến và được chứng minh là hiệu quả, an toàn. Họ thường có tính bảo thủ và ngại thay đổi.
Laggards - Nhóm tụt hậu: nhóm người chấp nhận đổi mới cuối cùng, thường chỉ sau khi hầu hết mọi người đã chuyển đổi. Họ có xu hướng rất bảo thủ và ít quan tâm đến sự thay đổi.
Các nhóm khách hàng này được trực quan hóa theo tỷ lệ thành một đường cong, gọi là Roger's Innovation Adoption Curve
Vốn dĩ có tên Roger's Innovation Adoption Curve bởi mô hình này được phát triển bởi nhà xã hội học Everett M. Rogers trong cuốn sách "Diffusion of Innovations" xuất bản lần đầu năm 1962.
Quay lại thời điểm thế giới đang phổ biến điện thoại Feature phone, chúng ta cùng phân tích trường hợp ra mắt của iPhone từ năm 2007 - một sản phẩm smartphone hoàn toàn mới lúc bấy giờ
Giai đoạn 2007: khi iPhone 1, 2 vừa ra mắt. Innovators là những người yêu thích công nghệ, sự đổi mới họ sẵn sàng bỏ tiền để mua trải nghiệm những phiên bản iPhone đầu tiên.
Giai đoạn 2008 - 2010: khi Apple cho ra mắt dòng sản phẩm iPhone 3G, iPhone 4 mang đến rất nhiều đột phá về công nghệ kết nối mạng, camera,... Sau khi iPhone cho thấy sự hữu ích của nó thông qua nhóm Innovators, những người thuộc nhóm Early Adopters nhận thấy thời kỳ của Smartphone đang bắt đầu, họ bắt đầu suy nghĩ về việc sử dụng iPhone để thay thế cho Feature phone của mình.
Giai đoạn 2011, 2012, 2013: sự ra đời của iPhone 4S, iPhone 5 với nhiều phiên bản khác nhau, đây là thời điểm Apple bắt đầu đa dạng hóa sản phẩm khi đã tiếp cận được tệp khách hàng lớn và trải rộng về nhu cầu. Khi iPhone cho thấy nó thực sự thay thế được Feature phone bằng chứng là doanh số bán iPhone liên tục tăng và một số bạn bè của họ đã sử dụng, nhóm Early Majority quyết định mua iPhone. Ở giai đoạn này tuy các hãng Feature phone đang yếu dần nhưng thỉnh thoảng chúng ta vẫn thấy một số người sử dụng Blackberry hay các dòng điện thoại Feature phone vì sự hoài niệm.
Giai đoạn 2014 - 2019: Late Majority: thời điểm này Apple liên tục cho ra mắt những phiên bản iPhone mới với công nghệ cải tiến liên tục, nhiều lựa chọn về bộ nhớ, màu sắc, chất liệu cho khách hàng. Cho đến lúc đi đâu bạn cũng có thể nhìn thấy có người sử dụng iPhone, iPhone thời điểm này như một minh chứng cho sự thời thượng và cập nhật xu hướng thì nhóm Late Majority mới quyết định mua hàng. Họ đã nhận thức được iPhone thực sự hữu ích và phổ biến, những lỗi sản phẩm cũng không còn và sản phẩm đã đi vào ổn định. Đây thực ra sự là thời kỳ bùng nổ vì Apple đã tiếp cận được hầu hết nhóm khách hàng. Ngoài ra đây cũng là giai đoạn thị trường Smartphone cạnh tranh khốc liệt bởi các hãng điện thoại sử dụng hệ điều hành Android như Samsung hay các hãng giá rẻ của Trung Quốc khiến doanh số bán iPhone có phần trồi sụt.
Giai đoạn 2020 - nay: Khi toàn xã hội đã phổ biến Smartphone và công nghệ sản xuất điện thoại Smartphone cũng đã đạt đến đỉnh cao, các sản phẩm Smartphone mới ra mắt liên tục gần như mỗi quý lại có một model điện thoại mới ra đời. Quảng cáo smartphone xuất hiện khắp mọi nơi và ai ai cũng sử dụng Smartphone. Nhóm Laggards quyết định chuyển đổi vì họ thấy đã đến lúc cần tiếp cận với thứ đang phổ biến. Họ làm quen và nhờ chỉ dẫn thông qua người thân, con cái, lớp trẻ những người đã "sành" về Smartphone. Doanh số bán iPhone của Apple lúc này đã đi vào ổn định, do những khách hàng đã sử dụng thì sẽ quyết định gắn bó, khách hàng không thích iPhone cũng đã lựa chọn điện thoại Android. Chúng ta thường gọi đây là giai đoạn "bão hòa" của sản phẩm.
Hiểu khách hàng và tối ưu chiến lược tiếp thị: Mỗi nhóm người dùng có đặc điểm và hành vi khác nhau trong việc chấp nhận sản phẩm mới. Việc hiểu nhóm nào đang dùng sản phẩm sẽ giúp doanh nghiệp điều chỉnh chiến lược marketing, từ đó tăng hiệu quả tiếp cận.
Tối ưu hóa chiến lược phát triển sản phẩm: Các Innovators và Early Adopters có xu hướng phản hồi nhanh, giúp doanh nghiệp điều chỉnh sản phẩm sớm để phù hợp hơn với nhu cầu thị trường. Đến khi sản phẩm lan tỏa đến Early Majority và Late Majority, sản phẩm đã hoàn thiện hơn và sẵn sàng đáp ứng quy mô lớn.
Quản lý chu kỳ sống của sản phẩm: Tùy vào việc doanh nghiệp đang phục vụ nhóm người dùng nào, họ có thể xác định giai đoạn trong chu kỳ sống của sản phẩm. Điều này giúp doanh nghiệp quản lý nguồn lực và dự báo xu hướng tăng trưởng.
Dự báo sự thành công của sản phẩm: Nhóm Early Adopters đóng vai trò then chốt trong việc tạo ảnh hưởng đến các nhóm tiếp theo. Họ là những người dùng có sức ảnh hưởng lớn, giúp lan tỏa sản phẩm tới Early Majority, giúp doanh nghiệp dự báo được tiềm năng thành công.
Việc hiểu rõ các Adopter Categories giúp doanh nghiệp nắm bắt quá trình chấp nhận sản phẩm, điều chỉnh chiến lược phát triển và tiếp thị một cách hiệu quả, từ đó tăng cơ hội thành công trên thị trường.